ఏ పార్టీలోకి?

రామయ్య: ఏం, బావా, ఏంటి దీర్ఘంగా ఆలోచిస్తున్నావు?

సోమయ్య: ఏం లేదు బావా, ఎవరికి ఓటేద్దామా అని?

రామయ్య: అదేంటి నువ్వు ఫలానా నాయకుడి అభిమానివి కదా?

సోమయ్య: ఏమో బావా, ఆ పార్టీలో వున్నందుకు ఆయన్ని అభిమానించానా లేకపోతే ఆయన వున్నందుకు ఆ పార్టీని అభిమానించానా? చాలా గందరగోళంగా వుంది.

రామయ్య: గందరగోళమేముంది?! ఆ ఆయనకో లేకపోతే ఆయన పాత పార్టీకో వేసేస్తే సరి?

సోమయ్య: విలువల్లేని పార్టీని వదిలేసి చివరి నిమిషంలో మరో విలువల్లేని పార్టీలోకి చేరిన విలువల్లేని అభ్యర్థికా? లేకపోతే, విలువల్లేని నాయకుడిని విలువల్లేని పార్టీలోంచి ఆకర్షించి తీసుకువచ్చిన విలువల్లేని పార్టీకా? లేకపోతే విలువల్లేని పార్టీతో కొన్ని రోజులుండి బయటకొచ్చి మరో విలువల్లేని పార్టీతో చేతులుకలిపిన విలువల్లేని పార్టీకా? లేకపోతే.....

రామయ్య: అదికాదు బావా....ఆ పార్టీలోని.....

సోమయ్య: మొన్న ఏమైంది. మా నాయకుడు గెలిచాడు. ఎగస్పార్టీ వాళ్ళని చూసి గర్వంగా నవ్వాను. కానీ ఏమైంది ఆయన రెండో రోజుకల్లా ఎగస్పార్టీలోకి మారిపోయాడు. తల

తీసేసినట్టయింది. పోనీ మారితే మారేడనుకున్నాను. కానీ...

రామయ్య: ఏమైంది బావా?

సోమయ్య: ఏమైందంటావు? ఆ కొత్త పార్టీ ఏ పార్టీతోనైతే మొన్న ఎన్నికలవరకూ వుందో ఆ పార్టీని వదిలేసి మరో కొత్త పార్టీతో జత కట్టింది. ఆ పార్టీ అంటే అసలే నాకు చిరాకు. కానీ ఏం చేస్తాం. మౌనంగా వున్నాను. కానీ మరికొన్ని రోజులకే ఆ పార్టీని వదిలేసి కొత్త పార్టీ మరో పాత పార్టీవైపు మారిపోయింది.

రామయ్య: మరి.....

సోమయ్య:ఉండు బావా, అసలే చాలా గందరగోళంలో వున్నా. మొన్నటిదాకా ఇంటిమీద ఆయన వున్న పార్టీ జెండా పెట్టుకున్నా.కానీ ఈయన వేరే పార్టీలోకి మారాక ఆ జెండా పెట్టుకున్నా. ఆ జెండా వెతుక్కున్న రోజే మా ఎదురింట్లో వున్న మా ఈరకాడు వెటకారంగా నవ్వాడు. ఆయనింటిమీద ఎగిరిన జెండానే మా ఇంటిమీద పెట్టుకున్నానని.

రామయ్య: మరి ఏం చేసావు?

సోమయ్య: ఏం చేస్తా. నోర్మూసుకుని ఇంట్లోకొచ్చి పడుకున్నా. సాయంత్రం చూద్దును కదా ఆయనింటి మీది జెండా మారింది. వాళ్ళ నాయకుడు ఇదివరకు మా నాయకుడున్న పార్టీలోకి మారాడు కాబట్టి ఆ జెండా పెట్టుకున్నాడు. అప్పుడు నేను నవ్వాను. ఇంకా వెంటకారంగా. మొహం గంటు పెట్టుకుని ఇంట్లోకి వెళ్ళిపోయాడు.

రామయ్య: పోనీలే మీ తగూలు మీకు వున్నట్టే..

సోమయ్య: ఆ ఏం ఉన్నట్టులే బావా! పొద్దున్న లేచేసరికి మా నాయకుడి దగ్గరనుంచి ఫోను. అర్జెంటుగా రమ్మని. కొత్తగా చేరిన పార్టీలో టికెట్ రాలేదని పాత పార్టీలోకే వెళ్ళిపోతున్నానని వెంటనే ఓ రెండు వెహికల్స్ లో మనుషుల్ని తీసుకుని ఊరేగింపుకి రమ్మని.

రామయ్య: మరి ఏం చేశావు?

సోమయ్య: ఏం చేస్తాం? మీ చెల్లికి చెప్పేను. వెంటనే వంటిట్లోకి వెళ్లి మా పాత పార్టీ జెండా తీసుకొచ్చింది. నిన్న పొద్దున్నే స్టవ్ తుడవడానికి పెట్టుకుందట. ఇంటిమీద జెండా మళ్ళీ మార్చాను. ఎందుకైనా మంచిదని మార్చిన జెండాని మడతపెట్టి దాచాను మీ చెల్లికి కనబడకుండా.

రామయ్య: హమ్మయ్య. పోనీలే పాత పార్టీలోకి వచ్చేవు కదా, ఇంకా ఏంటి డల్ గా వున్నావు?

సోమయ్య: డల్ గా కాకుండా ఇంకెలా ఉండాలి బావా? తాజా మాజీ పార్ నాయకుడొకరు ఫోన్ చేశారు. ఏమయ్యా, నువ్వు ఎన్ని రోజులు జెండా మోస్తావు? నువ్వు మా వైపే వుండు. మీ ఇంటిమీద మా జెండానే ఎగరెయ్యి. నీకు మాత్రం గ్రోత్ వద్దా? అని అడిగారు.

రామయ్య: మరి నువ్వేమన్నావు?

సోమయ్య: నేను మారనన్నాను. అదే సంగతి మీ చెల్లికి కూడా చెప్పేను.

మీ చెల్లి తిట్టిపోసింది. "నీకు సిగ్గులేదు. లజ్జ లేదు. అభిమానం లేదు. చెడ్డీలు  మారుస్తున్నంత సులభంగా పార్టీలు జెండాలు మారుస్తున్నారు. అన్ని జెండాలు తీసి చెత్త కాల్వలో పడేయ్. మళ్ళీ ఇంకోసారి ఇంట్లకు ఏదైనా జెండా తెచ్చినవో మంచిగుండదు చెప్తున్న ఇను," అని తిట్టిపోయింది మేడ మీదకి. మరి నన్నేం చేయమంటావు బావా?

(ఈ లోపల రామయ్య ఫోన్ మోగింది. ఎత్తి మాట్లాడాడు)

సోమయ్య: చెప్పు బావా? ఈ గందరగోళంలో నన్నేం చేయమంటావు?

రామయ్య: ఉండు బావా. ఇప్పుడు నేనేం చేయాలో ఆలోచిస్తున్నాను.

సోమయ్య: ఏమైంది?

రామయ్య: నిన్న వేరే పార్టీలో మారిన మా నాయకుడిని ఇంకో పార్టీ పిలుస్తోందట ఎంపీ టికెట్ ఇస్తా రా అని.

సోమయ్య: మరి ఏం చేస్తావు?

రామయ్య: ఉండు బావా గందరగోళంలో వున్నా. ఏం చెయ్యాలో తెలియడంలేదు.

సోమయ్య: మా చెల్లినడుగు

-- కూర్మనాథ్

జిస్ దేశ్ మే గంగా బెహతీ హై ....

పాకిస్తాన్ రేడియోలో భారత దేశభక్తి గీతం

నేను చూసిన మొట్టమొదటి రాజ్ కపూర్ సినిమాలో పాట. ఏ దేశంలో అయితే నాలుకలపై నిజంమాత్రమే వున్నదో, ఏ దేశంలో ప్రజల హృదయాల్లో స్వచ్ఛత వున్నదో, ఎక్కడైతే గంగా నది ప్రవహిస్తూ వున్నదో -- మాది ఆ దేశం.
ముఖేష్ గొంతులోంచి అద్భుతంగా ప్రవహించిన ఈ పాట కోట్లమందికి ఇష్టం. దేశభక్తులకి కూడా.
ఆగస్టు 15, జనవరి 26 -- ఇంకా అనేకానేక దేశభక్తి దినాలలో దేశవ్యాప్తంగా రోడ్లమీద, సమావేశాల్లో వినిపించే పాట.
ఈ రోజు పొద్దున్నే ఒక ఎఫ్ ఎమ్ రేడియో స్టేషన్లో విన్నా వాకింగ్ చేస్తూ.
కానీ, భక్తులారా వినండి. (షాక్ గురవుతారు జాగ్రత్త.) నేను విన్నది మనదేశంలో స్టేషన్లో కాదు.
పాకిస్తాన్ రేడియో స్టేషన్లో. రేడియో గార్డెన్ లో మ్యాప్ తిప్పుతుంటే ఒక నగరంలో ఆగింది. కరాచీ లోని 'బక్వాస్' అన్న రేడియో స్టేషన్ లో ఆ పాట వచ్చింది.
పాకిస్తాన్ లోని ఏ ఎఫ్ ఎమ్ స్టేషన్లో అయినా ముఖేష్, రఫీ, కిషోర్, లత,ఆశా పాటలు అనునిత్యం వస్తుంటాయి. బహుశా వాళ్లకి మనకి ఉన్నట్టు దేశభక్తి ఉన్నట్టు లేదు. బద్ధ శత్రువైన ఇండియా సింగర్ల పాటలు ఎలా వింటారు?
మనకి ఎంత దేశభక్తో! పాకిస్తాన్ నటులు మన సినిమాల్లో నటించనీయం.. అక్కడి పాటగాళ్లు ఇక్కడ కచేరీ ఇవ్వనీయం.
పైగా, వీటిని అతిక్రమించిన వాళ్ళని పాకిస్తాన్ వెళ్లిపొమ్మంటాం.
"జిస్ దేశ్ మే గంగా బెహతీ హై ..." పాటను పాకిస్తాన్ స్టేషన్ వినిపించినట్టు, ఏదైనా పాకిస్థాన్లోని నదినో, నాయకుడినో పొగిడే పాటను మనదేశంలో ఎక్కడైనా వినిపిస్తే ఏమవుతుంది? తలుచుకుంటేనే భయం వేస్తుంది.
అందుకే హాయిగా, 'జిస్ దేశ్ మే గంగా బెహతీ హై ... ' పాటను ఎంజాయ్ చేస్తే సరి.
https://www.youtube.com/watch?v=NEO6mdojRfY

మాటలో ఏముంది? ఉన్నదంతా విరుపులోనే!

పదాలలో పరుషపదాలు వేరు కావు.
అవి ఎప్పుడు, ఎలా, ఎందుకు వాడతామో పరుషమా కాదా అన్నది తేలుతుంది. 

కాలేజీరోజుల్లో, మా సుబ్బారావుని ఓసారి, "ఒరే, నిన్ను నేను కుళ్ళు రాజకీయాలు చేసే ఫలానా నాయకుడి పేరుతో పిలుస్తా జాగ్రత్త," అని హెచ్చరించా. 

విలవిల్లాడి పోయాడు పాపం.
కొంచెం సేపటికే తేరుకుని, "నువ్వు నన్నలా పిలిస్తే, నిన్ను ఇంకో ఫలానా దగుల్భాజీ నాయకుడి పేరుతొ పిలుస్తా," అన్నాడు.
కొన్నిసార్లయితే వాడొకపేరుతో నన్నంటే, వాడినొక పేరుతో నేను కోపం తీరా తిట్టుకునేవాళ్ళం. పేర్లు వెతుక్కుని మరీ తిట్టుకునే వాళ్ళం కసితీరా. కానీ అవేవీ పరుషపదాలు కావు. కేవలం పేర్లు.

ఇంకొన్ని సందర్భాల్లో అదే నాయకుల పేర్లతో పిలిస్తే ఆనాయకుడి అభిమానులు పొంగిపోయి మనకు మాంఛి దమ్ బిర్యానీ కూడా తినిపించవచ్చు. 

ఉదాహరణకు, ఎవరైనా కేసీయార్ అభిమానిని "నువ్వు కేసీయార్ లా మాట్లాడుతున్నావు," అన్నామనుకోండి, ఆయనకి అది చాలా పెద్ద కితాబు. పొంగిపోతాడు. లేదా, చంద్రబాబు అభిమానినో, జగన్ అభిమానినో, మోడీ అభిమానినో, పవన్ కళ్యాణ్ అభిమానినో ఆయా పేర్లతో పిలిస్తే ఉబ్బితబ్బిబ్బవుతారు. 

అదే, వాళ్ళ విమర్శకులని, చికాకు పడేవాళ్ళను ఆ పేర్లతో పిల్చామనుకోండి అదో పెద్ద తిట్టు. వాళ్లకు వళ్ళు మండిపోతుంది. కోపంతో ఊగిపోతారు. పట్టరానంత ఆగ్రహం కలగొచ్చు మనమీద. 

మా అప్పలస్వామికి వళ్ళంతా వెటకారమే. "దర్మ పెబువు. ఈ భూపెపంచకమ్మీద నీలాటోడు పుట్టలేద," నేవాడు సర్పంచినుద్దేశించి.

ఎవరైనా మొండి వాదన చేస్తుంటే, "ఒల్లకోర నాయన. నీకో దండం," అనేవాడు. అలా అన్నప్పుడు, రెండుచేతులు పైకెత్తి, ఆ చేతుల్లో ములిగిపోయేటట్టు తలని వంచేవాడు.

మాటలలో ఎక్కడా పరుషమైన పదాలుండేవి కావు. ఆ పదాలని విరవడంలో, పలకడంలో, ఆహార్యంలో చూపించేవాడు తనలోని కసినంతా. ఆ వెటకారానికి  అవతలివాడు సిగ్గుతో చచ్చిపోవాల్సిందే. మనిషైతే. 

గీచిగీచి బేరమాడి అసంబద్ధ ధరలకు పళ్ళూ కాయకూరల్ని కొనాలనుకునే మధ్యతరగతి కొనుగోలుదార్లను 'చదువూ సంధ్యా' లేని అమ్మకం దార్లు మర్యాదపూర్వకమైన పదాలతోనే ఎలా ఆడుకుంటారో అందరికీ తెలుసు. 

బహుశా, ఇలాటి అథోజగత్ అలగా జనాల హాస్యచతురత, వెటకారంతో ఉప్పూకారంపెట్టి మాటలతో కోసేసే నేర్పునే గురజాడ కన్యాశుల్కంలో వాడివుంటారు. మధ్యతరగతివాళ్ళ అహాన్ని దెబ్బతీయని మర్యాదపూర్వక పదాలువాడుతూనే 'మధురవాణి' గిరీశం లాటి అవకాశవాదుల్ని, రామప్పంతుల్లాంటి గుంటనక్కల్ని ఉతికి ఆరేస్తుంది. 

మామూలు పదాలతో, సాదాసీదా వ్యక్తీకరణలతో అస్సలే పరుషపదాలు లేకుండా కుటిలత్వాన్ని ఎండగడతారు ప్రజలు. ఎటువంటి సానుభూతీ  దయా చూపించరు వాళ్ళు లేకి మనుషులమీద, దుర్మార్గమైన నాయకులమీద, అన్యాయమైన వ్యవస్థమీద.
పరుషపదాలని నిషేధిస్తే ప్రజలు మిమ్మల్ని విమర్శించకుండా ఉండిపోరు. మిమ్మల్ని తిట్టకుండా ఉండిపోరు. వాళ్ళు బంతిపువ్వులాటి, దూదిలాటి మెత్తటి పదాలనే వాడతారు. పక్షి ఈకలాటి తేలికైన పదాలనే వాడతారు. వాటిని  వడిసెలలో ఒడుపుగా ఇమిడ్చి కసితీరా విసురుతారు. 

ఇక ఆ మాటలు తగిలి గిలగిలా కొట్టుకోవాల్సిందే -- దయగల ధర్మప్రభువులు. 
మాటలో ఏముంది? ఉన్నదంతా విరుపులోనే!

ఎంత కష్టం! ఎంత కష్టం!

Not the nation's border. Police personnel on guard at
 the Telangana  Assembly
(Pix courtesy: The Hindu)  

ప్రజా ప్రతినిధుల ప్రశ్నలన్నిటికీ సమాధానం చెప్పడానికి మేం సిద్ధం. ఏభై రోజులపాటు శీతాకాల సమావేశాలు జరుపుతాం. ఇంకా కావాలంటే ఎన్నిరోజులైనా పొడిగిస్తాం: తెలంగాణ ముఖ్యమంత్రి

ఏభై రోజులంటే రోజుకి ఓ పద్దెనిమిదో ఇరవయ్యో గంటలు చెమటోడ్చి పనిచేస్తారని కాదు. కనీసం పది గంటలు కాదు. తొమ్మిదో, ఎనిమిదో, ఏడో, ఆరో గంటలు కూడా కాదు. ఐదు కూడా కాదు. 
రోజూ పొద్దున్న పదిగంటలకు మొదలై, ఒంటిగంటకు ముగుస్తాయి సమావేశాలు. అంటే కేవలం మూడు గంటలు మాత్రమే కూచుంటారన్న మాట. మరి ప్రజల సమస్యల మీద తలలు బద్దలుకొట్టుకుని బాగా అలిసిపోతారు కదా. విశ్రాంతి అవసరం. కనీసం ఓ 21 గంటలు విశ్రాంతి తీసుకోకపోతే మన సమస్యలకు పరిష్కారాలు దొరకవు.
పాపం! ఎంత కష్ట పడుతున్నారో కదా మనకోసం!

ఇంత శ్రమకు సిద్ధం కావడమంటే మాటలా? అందుకే, భజనపరులు మొదలుపెట్టారు -- ఆహా ప్రతిపక్షాలకు దిమ్మ తిరిగింది, ఇన్ని రోజులపాటు ఎప్పుడైనా సమావేశాలు జరిపారా, ప్రతిపక్షాల గుండె గుభేల్మంది, చెంప చెళ్లుమంది, కళ్ళు తిరిగాయి -- అని రాస్తున్నారు.
ఒక్కో రోజు సభ నిర్వహణకు ఎంత ఖర్చవుతుంది? రోజుకి మూడు గంటలు కాకుండా ప్రజలంతా పనిచేసినట్టు కనీసం ఎనిమిది గంటలు పనిచేస్తే ఎన్ని రోజుల్లో సమావేశాలు పూర్తిచెయ్యవచ్చు? 

'సిటింగ్' భత్యాల కింద ఒక రోజుకి ఒక్కో సభ్యుడికి, మంత్రికి, ముఖ్యమంత్రికి ఎంత  ఇస్తారు?
ఏభై రోజుల పాటు సభ జరిగితే, ఉన్నతాధికారులు ఆ పనులకే పరిమితమై ముఖ్యమైన నిర్ణయాలన్నీ వాయిదావేస్తారు. కమిషనర్ల ఆఫీసుల్లో పనులన్నీ ఆగిపోతాయి.

పది గంటలకు అసెంబ్లీకి చేరాలంటే ముందు బయలుదేరే ముఖ్యమంత్రి, మంత్రుల కోసం ట్రాఫిక్ నిలువరించాలి. దీనివల్ల, రోజుకి ఏడెనిమిది గంటలు పనిచేయాల్సిన లక్షలాది మంది ఉద్యోగులు ట్రాఫిక్ జామ్ లలో ఇరుక్కుపోవాలి. 

The Names on the 9/11 Memorial

Whenever I am sent to New York (or, any other such global city) on an assignment, I make it a point to do all the tourist stuff, again and again. The buzz around is so electrifying that you don't feel like missing the action at the TimeSquare, the Liberty Statue, the ferry, the subway, Broadway, the Yankee's stadium, the Central Park and while on a simple walk along the roads.
On a recent visit to the city, a friend tolld me I must pay a visit to the WTC memorial, a cite I visited about five years ago when the work on the memorial was still underway.
What caught my attention there was the falling water into the two endless pits and names of scores of people who were killed in the 9/11 attack.
Quite a few Indian names, which include some Telugu names, were chiseled on the metal plate that covered the whole of the two squarish, identical mini lakes. You can't fail to notice a flower here, and another flower there. Perhaps, a brother, sister or a parent or even a son or daughter of the dead might have placed it near the names of their loved ones.
As you immerse yourself in the ever-falling water, you wonder whether it's water or a rain of tears of those who never returned home after the two planes pulverised the twin towers. A few computer touch screens set up nearby help you identify the victims and get their details.
But, then, another thought flashed through my mind. A rich and powerful nation could build a beautiful and imposing memorial to remember those who lost their lives in the attack. The bereaved families can come, sit there for a while and grieve in silence. Even if you don't belong to those families, you can feel the pain and the agony. The grief was in the air.
But what about those millions who were killed and are being killed in distant lands?
Unsuspecting sons, daughters, brothers, sisters or parents, who were not at the war, were killed in large numbers in random bombings in Asia and in Africa. How their kin, living in the very poor countries, would remember them?

No Country for Children

No Country for Children

They die in borewells,
They perish on the shores,
Succumb to Fevers
in the jungles, in villages.

They die, dumped in bushes,
Bitten by rats,
Devoured by hunger,
For want of oxygen,
In Myriad ways,
the death chases them.

Trade secrets

Trade secrets: Why we need a public discourse on RCEP talks

Why we need a public discourse on RCEP talks

As India gets ready for the crucial 19th round of Regional Comprehensive Economic Partnership or RCEP negotiations this week in Hyderabad (July 24-28), one wonders how aware the people in general and the stakeholders in particular are, on the likely fallout. If you go by arguments put forth by activists, the RCEP would have far-reaching impact on the economy. They say, if ratified, the RCEP provisions could impact agriculture, manufacturing, e-commerce, services and pharma.

It’s not that no discussion had ever taken place. But it was largely confined to only one layer, keeping the majority out of the discourse. The opponents of RCEP compare this with the discourse that happened over other global trade pacts such as the WTO. Or, the Government has not done enough to make India discuss this.

The RCEP has 16 member countries — 10 Asean countries and six with whom it has free trade agreements. It aims at creating a free, common market place for the member countries, which are home for 3.5 billion people. India, home to over one-third of the RCEP population, holds the key as it offers the second biggest market after China in the group.

The People’s Resistance Forum against FTAs-RCEP feels that the manner in which the talks are being held is undemocratic and not inclusive. They are demanding that India withdraw from negotiations to safeguard its interests.

It alleges that the details of the agenda and provisions are kept as a secret from the public. Talks are being held behind the doors, giving little scope for the public to understand what is happening inside.

They fear severe harm to the interests of farmers, dairy industry and pharma sector as imports from developed countries could flood the domestic market. Small-holder farmers face the biggest risk as imports from developed economies could make them jobless.

They fear RCEP could impact seed sovereignty of farmers. Farmers’ organisations fear that dairy imports from Australia and New Zealand could flood the Indian market, putting the domestic dairy sector in serious trouble.

The States too have taken not much interest in the RCEP deliberations or its impact on the primary sector. Agriculture being the State subject, the States should have discussed the provisions in detail. Political parties too seem to have no clue on what is happening.

Still more surprising is the late realisation by the activists themselves. They began rallying farmers’ associations, trade unions and intellectuals a couple of weeks ahead of the conference. They are holding parallel meetings to explain the likely fallout of the talks.

Whether it is good or bad is a different issue but it is imperative that the RCEP should have been discussed in the public domain in detail, considering the scale of impact it would have. Complete absence of discourse in the public space is baffling, particularly when the crucial round of negotiations are being held in the country.

Considering the apprehensions and likely implications on the country’s economy and livelihoods of crores of people, the Government should put forth the RCEP agenda for discussion.

It must publicise the provisions of RCEP and what it would mean by joining a big free trade region. It will not only give them a chance to come out with suggestions, but will also help them prepare for such a regime.

(This article was published on July 23, 2017)

పాయింట్

పాయింట్

ఒక్కో చైన్ స్నాచింగ్ కి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో బోరు బావి హత్యకు రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో పాడుబడ్డ స్కూల్ కి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో వెలగని ట్రాఫిక్ సిగ్నల్ కు రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో లేని ట్రాఫిక్ మార్కింగ్ కి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో నేరానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో ఈవ్ టీజింగ్ కి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో అవినీతి ఘటనకి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో తీర్చని హామీకి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో గొయ్యకు (రోడ్డుమీద) రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో అసహజ మరణానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో స్వైన్ ఫ్లూ మరణానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో డెంగ్యూ మరణానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో డ్రగ్గ్ మాఫియాకి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో (గుంజుకున్న) ఎకరానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో కల్తీ ఆహారానికి రెండు పాయింట్లు

ఒక్కో భూకుంభకోణానికి రెండు పాయింట్లు

-- తీసే అవకాశం ప్రజలకి లేకనే వాళ్లపై రోజుకొక కత్తిపెడుతున్నారు. (New traffic rules come into place from today in Hyderabad wherein vehicle drivers would lose some points each time they violate rules. But in the absence of proper traffic signals, poor road infrastructure with full of potholes and no road markings at the junctions, it will cause a lot of hardship for commuters.)

కథకీ మనకీ మధ్య ….ఒక పూలగుర్తు !

(Original link: http://pustakam.net/?p=1564&cpage=1#comment-110232 )

By అఫ్సర్

(కూర్మనాథ్ గారి ‘పూల గుర్తులు ‘ – గురించి)
జ్ఞాపకాలు వేధిస్తాయే గాని
ఆప్యాయంగా పలకరించవు – 
– అని ఎప్పుడో రాసుకున్న వాక్యాన్ని మళ్ళీ ‘పూల గుర్తుల ‘ (ప్రాణహిత, ఆగస్టు 2007) తో గుర్తు చేశాడు కూర్మనాథ్ ఈ మధ్య.
  

1

ఈ కథ నన్ను వొక మిత్రుడి మరణ జ్ఞాపకంలోకి తీసుకెళ్ళింది.

యాసీన్ – వొక అందమయిన చిరునవ్వు, నిదానమయిన మాట, ఖమ్మం గోడల్ని యెరుపెక్కించిన అతని చేతుల కరచాలనం నాకు ఎప్పటికీ గుర్తు. మా ఇద్దరికీ అయిదారేళ్ళ తేడా. నేను పదో క్లాసులో వున్నప్పుడు అతను ప్రతి సాయంత్రం ఖమ్మంలోని కాప్రి హోటల్ బయట కాసేపూ, ఆ పక్కనే వున్న రికాబ్ బజారు స్కూలు విశాలమయిన ఆవరణలో కాసేపూ కూర్చొని- గంటల తరబడి మాట్లాడుకునే వాళ్ళం.

నా ఆలోచనలు అప్పుడప్పుడే వేడెక్కుతున్న కాలం అది. యాసీన్ చాలా మామూలు విషయాలే మాట్లాడే వాడు. కాని, అతని మాటల్లో ఆ విషయాలన్నీ కొత్త వెలుగులో మెరిసేవి. అతని మాట తీరులోని ఉద్వేగం ఏదో నా ఆలోచనలకి పదును పెట్టేది. ఒక రోజు నేను అతనితో మాట్లాడ్డం చూసిన మా దగ్గిర బందువు వొకాయన పనికట్టుకుని మా ఇంటికి వచ్చి “వీణ్ణి సాయంత్రాలు ఇంట్లోంచి కదలనివ్వకుండా చెయ్యండి” అని తీవ్రంగా హెచ్చరించి వెళ్ళిపోయాడు. అయితే, ఆ హెచ్చరిక మా ఇంట్లో పెద్దగా ఎవరూ పట్టించుకోలేదు గాని, నేను రోజూ వొక నిషిద్ధ మనిషితో కలుస్తున్నానన్న విషయం నాకు అర్ధమై, కాస్త పొగరుగా అనిపించింది. ఆ తరవాత నాకు తెలియకుండానే అతనికి నేను దగ్గిర య్యాను.

చాలా కాలం దాకా యాసీన్ ఏమయ్యాడో నాకు తెలియలేదు. నేను బెజవాడ ఆంధ్ర జ్యోతిలో చేరాక, అతన్ని మళ్ళీ చూశాను, కాని ఆ చిరునవ్వుల యాసీన్ ని కాదు, వొళ్ళంతా తూటాల జల్లెడయి, నేలకొరిగిన యాసీన్ ని ఫోటోలో! అప్పుడు అతనికి నా చివ్వరి చూపు అదే! ఒక పత్రికా రచయితగా అతని ఫోటోనీ, వార్తనీ విశేషంగా అచ్చు వేయించడం మాత్రమే … అప్పుడు నేను చెయ్యగలిగింది!

2 
నిబద్ధత/నిమగ్నత గురించి చాలా కాలం చర్చలు జరిగాయి సాహిత్య లోకంలో!

నిజమే! ఆ రెండిటీకి మాటకీ, చేతకీ వున్నంత దూరం వుంది. అనుకున్న ప్రతి మాటలోకీ నిమగ్నమయి, దాని కోసం జీవితాన్ని పూచిక పుల్లలా విసిరేసే సాహసం అంత తేలిక కాదు. ఆ రెండీటికీ మధ్య చాలా రకాల దూరాలున్నాయి. యాసీన్ అలా పోయినప్పుడు, అతను ఏ ఆశయం కోసం ప్రాణాన్ని పణంగా పెట్టాడో, అది ఆ క్షణానికి నాకు గుర్తు రాలేదు. నాకు వెంటనే గుర్తొచ్చింది, అతని రాక కోసం ఎదురుచూపులు చూస్తున్న తల్లి, నాలాగానే ఆ రికాబ్ బజారు స్కూలు బయట అతని మాటల కోసం ఎదురుచూస్తున్న స్నేహితులు. నా పిచ్చి గాని…యాసీన్ అంతకు మించిన ప్రపంచం చూస్తున్నాడని నాకు గుర్తు రావాలి కదా?!

3 
ఒక మరణం మిగిల్చి వెళ్ళే ఎలాంటి నిశ్శబ్దాన్ని అయినా భరించగలిగే ధైర్యం ఈ గుండెకి ఇంకా చిక్కబట్ట లేదు. ఆ మాట కొస్తే, ఏ మరణం అయినా వెంటనే ఏడ్పిస్తుంది, గుండె ఖాళీ అయ్యేట్టుగా. కాని, అసలు బాధ /నరక యాతన కొంత వ్యవధి తరవాత వెంటాడడం మొదలెడ్తుంది. వొక నిశ్శబ్దంలోకి జారిపోతాం. ” ఆ స్నేహితుడికి జీవితం ఇంకో అవకాశం ఇచ్చి వుంటే, ఎంత బాగుండేది” అనిపిస్తుంది, అది అయ్యే పని కాదు అని తెలిసి, తెలిసే!

4 
కూర్మనాథ్ నన్ను ఎంత దూరం లాక్కు వెళ్ళాడో ఈపాటికి మీకు అర్ధమయి వుండాలి. కథకి ఇంత బలం ఎక్కడి నించి వస్తుంది? రచయిత కథనంలోంచా? ఆ కథలోని ఏదో వొక గుర్తు వెంటాడి వుక్కిరి బిక్కిరి అయ్యే అనుభవం యెందుకు కలుగుతుంది? నా లోపలి వొక ఉద్వేగాన్ని మరింత వేగవంతం చెయ్యడంలో రచయిత పాత్ర ఎంత? లేక, నేనే సున్నితమయి పోయి, ఆ కథని వొక సాకుగా తీసుకొని మాట్లాడుతున్నానా?

నాలో కొంత సున్నితత్వం వుందే అనుకుందాం. అది కూర్మనాథ్ కథ చదివాకే ఎందుకు కంట తడి పెట్టుకోవాలి? రోజూ, ఎన్ని మరణాలు వార్తల్లో, కబుర్లలో! కాని, అన్ని మరణాలూ వొకేలా అనిపించవు. ఇప్పుడే వొక ఈమైల్ చదివాను. నా కలీగ్ అయిదారేళ్ళ కొడుకు స్విమ్మింగ్ పూల్ లో గాలి ఆడక చనిపోయాడట ఆస్టిన్ లో! వొక్క సారిగా వొంట్లో నెత్తురంతా తోడేసినట్టయ్యింది. మళ్ళీ గుర్తొచ్చింది కూర్మనాథ్ కథ.

5

కథ చేసే పని చాలా చిత్రమయ్యింది. ఒక కథ యెప్పుడో చదివి వుంటాం. వెంటనే ‘ఇది మంచి కథ ‘ అనుకోవచ్చు. కాని, నిజంగా అది మన అనుభవం అయినప్పుడు అది మన యాదిని వెలిగించే కథ అవుతుంది. కథనం ద్వారా తన అనుభవాన్ని మన అనుభవం చేస్తాడు రచయిత. పూల గుర్తులు కథలొ అలాంటి కథనం వుంది. మామూలు కూర్మనాథ్ కథలకి భిన్నమయిన కథ ఇది. ఇతర కథల్లో కొన్ని సంఘటనలనో, అనుభవాలనో ‘కథ ‘గా మలచడానికి కూర్మనాథ్ తన శైలితో తన ప్రమేయాన్ని కొంత బాహాటంగానే ప్రకటించుకుంటాడు. అక్కడ కూర్మనాథ్ కనిపిస్తాడు, వ్యంగంలోనో! కొరడా దెబ్బల చురుకులోనో!

‘పూల గుర్తులు ‘ కథలో అలాంటి కూర్మనాథ్ కనిపించలేదు. ఆ తాతయ్య మాత్రమే కనిపించాడు నాకు. కథ చివరిలో అతని కళ్ళూ, నా కళ్ళూ వొకేసారి తడి పెట్టుకున్నాయి.

ఆ తడిలో వుంది కూర్మనాథ్ కథన శిల్పం!

ఉపాధ్యాయుడి హృదయం ఎలా ఉండాలంటే

"ప్రతిరోజూ నేను పిల్లల్ని కలుసుకోగానే వాళ్ళ కళ్ళల్లోకి చూసే వాణ్ణి. బోధన సంక్లిష్టమైన క్రమంలో పిల్లవాడి విచారగ్రస్త నయనాలకంటే కష్టతరమైనది ఏమిటి ఉంటుంది? 

పిల్లవాడు విచారంగా ఉంటే క్లాసులో జరిగే దానిమీద దృష్టి వుంచలేడు. బిగిసిన తీగలాగ ఉంటాడు. ఒకో పిల్లవాడి దుఃఖం ఒకోలా ఉంటుంది.
దుఃఖంతో దిమ్మెత్తిపోయి గందరగోళ పడిన విద్యార్థి తాను ముందు చదివినట్టు చదవలేడు. దుఃఖం ఆలోచన క్రమాన్ని ప్రభావితం చేస్తుంది. ఉపాధ్యాయుడి ముఖ్యమైన పని ఏమిటంటే, పిల్లవాడి దుఃఖాన్నీ విచారాన్నీ బాధనీ చూడడం. పిల్లవాడి హృదయాన్ని దర్శించి అనుభూతం చేసుకోవడం. పిల్లవాడి దుఃఖాన్ని అనుభూతి చెందగలిగే స్థితి, ఉపాధ్యాయుడి బోధనా సామర్ధ్యానికి పునాది అవుతుంది."
( 'పిల్లలకే నా హృదయం అంకితం' లో సుహోమ్లిన్స్కీ)  

(My Heart I Give to Children - Vasily Sukhomlinsky) 

-- ఇలాటి ఉపాధ్యాయులు ఇప్పుడూ వున్నారు. ఇలా ఆలోచించినా అలా ఉండడం సాధ్యంగాని పరిస్థితులుండొచ్చు. సమయం సరిపోకపోవచ్చు. దీన్ని అర్ధం చేసుకోవచ్చు. 

  కానీ కొందరు ఉపాధ్యాయులు ఉన్న ఆ కాస్త ఖాళీ సమయంలో పిల్లల్ని మరింత దుఃఖంలో నెట్టివేసే వెటకారాన్ని వాడి పిల్లల హృదయాన్ని మరింత వ్యాకుల పరుస్తారు. పిల్లలు ఇరుకున పడతారు. గట్టిగా మాట్లాడితే నలుగురిలో నిలబెట్టి ఇంకొంచెం గట్టిగా మందలిస్తారు. వెటకరిస్తారు. దీంతో మరింత ముడుచుకుపోతారు. 

   ఉపాధ్యాయులందరితో, తల్లిదండ్రులందరితో సుహోమ్లిన్స్కీ, మకెరెంకో, జాన్ హోల్ట్, చలం, గిజూభాయి పుస్తకాల్ని చదివిస్తే ఎంతో ఉపయోగపడుతుంది.

మనుషుల్ని ప్రేమించినవాడు

"మీరిలా కలవడం చాలా బాగుంది లేదా మీరిలా మాట్లాడడం చాలా బాగుంది," అనేవారు డా. వి  చంద్రశేఖర రావు కలుసుకున్న ప్రతి సందర్భంలోనూ.  

కలుసుకోవడం, మాట్లాడుకోవడం అరుదైన రోజుల్లో కలవడం లేదా మాట్లాడడం దానికదే గొప్పదని, ఆ క్షణాలని పొదివి పట్టుకునేవారు. ఆ సంతోషాన్ని అలా ప్రకటించేవారు కూడా.
కలిసిన ప్రతిసందర్భంలో మన దృష్టిలో ఒక అడుగు పైకి ఎక్కేవాళ్ళు వుంటారు. కలిసిన ప్రతి సందర్భంలో మన దృష్టిలో ఒక అడుగు దిగిన వాళ్ళుంటారు. చంద్రశేఖర రావుగారితో కలిసిన ప్రతిసందర్భమో, మరో సందర్భం ఉంటే బాగుండుననే కోరిక మిగిల్చేది. రమణ గారన్నట్టు ప్రశాంతతకి పెద్దన్నయ్యలా అనిపించేది. 

రైల్ నిలయంలో ఒకసారి ప్రెస్ కాన్ఫరెన్స్ కి వెళ్ళినపుడు, కారిడార్ లో ఆయన నేమ్ ప్లేట్ చూసి వెళ్ళేను. "మీరిలా రావడం చాలా బాగుంది," అన్నారు. అది ఆయనకు దాదాపు ఊత పదం.  మనుషుల్ని కలవడం అంత ఇష్టం ఆయనకు.  

"ఫలానా కథ ముగింపు అలా కాక ఇలా బాగుండేదనుకున్నా," అన్నారొకసారి. 

"నాకు అప్పుడు అలా తోచింది," అన్నాను.
"అవును. రచయితకు తోచినట్టే ముగించాలి," అన్నారు. 

'జీవని' కథ విన్నపుడు ఒక విభ్రమ. ఆ కథన పద్దతిని బ్రేక్ చేసి లెనిన్ ప్లేస్ కథల ప్రయాణం మరో విభ్రమ. లెనిన్ ప్లేస్ కథల తర్వాత ఆయన రాసిన చాలా కథలపై నాకు  భిన్నాభిప్రాయాలుండేవి. అక్కడక్కడా కనిపించిన గ్లూమీ వాతావరణం నాకు ఉక్కపోతగా ఉండేవి. 

కానీ, ఆయన ఆ వస్తువుల్ని డీల్ చేసే పధ్ధతి విపరీతంగా నచ్చేది. మనకో మార్క్వెజ్, మనకో కాఫ్కా వున్నాడు కదా అని గర్వంగా అనిపించేది. 

 ఆయన అలా రాస్తున్నప్పుడు, లేదా ఒక ఆలోచనని ఒక రిడిల్ లాగ ఒక చోట వదిలినపుడు దాన్ని అర్ధంచేసుకునే ప్రయత్నం, ఆ ప్రయాణం gratifying గా ఉండేది. ఆ కథ చదవడం, It is an experience in itself.
8,9 కర్నూల్ లో విరసం కథల వర్క్ షాప్ లో ఉండగా వెంకటక్రిష్ణ చంద్రశేఖర రావుగారి మరణవార్త ప్రకటించారు. ఆ రెండు రోజులూ, ఇప్పుడూ ఆయన, ఆయన కథల్లోని పాత్రలు, ఆయన కథల్లోని వాతావరణం కళ్ళ ముందు కదులుతోంది. I think that's where we are all living and will relive thru his writings. He lives on.
-- కూర్మనాథ్